Planujesz ciążę, a może spodziewasz się dziecka? Sprawdź przygotowany przez nas kalendarz ciąży, aby dowiedzieć się jakie zmiany zachodzą w Twoim organizmie, jakie objawy występują oraz jak rozwija się dziecko tydzień po tygodniu.
Wstęp do kalendarza ciąży
Ciąża to fizjologiczny proces, który zachodzi w organizmie kobiety, mimo wszystko warto się do niej odpowiednio przygotować stosując zdrowy tryb życia, uprawiając aktywność fizyczną, stosując zbilansowaną dietę oraz dbając o relaks i odpoczynek, aby zapewnić płodowi jak najlepsze warunki do rozwoju. Szczególnie w przypadku oczekiwania na narodziny pierwszego dziecka okres ciąży może być stresujący, dlatego warto zapoznać się z naszym kalendarzem ciąży tydzień po tygodniu, aby wiedzieć jakich objawów i dolegliwości ciążowych możesz się spodziewać.
Już na samym początku ciąży warto pomyśleć o wizycie w laboratorium i wykonaniu pakietu badań laboratoryjnych, które stanowią fundamentalny element poprawnie prowadzonej ciąży. W naszej placówce oferujemy pakiet „Na start ciąży”, który obejmuje morfologię krwi, badanie ogólne moczu, pomiar stężenia glukozy we krwi, przeciwciała przeciw: toksoplazmozie, różyczce, cytomegalowirusowi, a także stężenie witaminy D3, HIV, HCV oraz oznaczenie grupy krwi.
Ciąża tydzień po tygodniu
W kolejnych akapitach dowiesz się jakie objawy ciąży oraz dolegliwości ciążowe mogą towarzyszyć matce w każdym z tygodni ciąży oraz jakie badania prenatalne i laboratoryjne powinnaś wykonać w każdym z trymestrów.
I trymestr (tydzień 1–13)
Pierwszy trymestr rozpoczyna się od pierwszego dnia ostatniej miesiączki i trwa do końca 13. tygodnia ciąży. Jest to okres, w którym dochodzi do intensywnego rozwoju płodu oraz pojawienia się pierwszych objawów ciąży, a także mogą pojawić się wahania nastroju spowodowane zmianami hormonalnymi w organizmie matki.
Tydzień 1
Organizm kobiety jest w fazie folikularnej cyklu miesiączkowego, a więc pęcherzyki zawierające komórki jajowe dojrzewają, ale tylko jeden z nich zostanie pęcherzykiem dominującym. Organizm kobiety przygotowuje się do zapłodnienia. Jest to odpowiedni czas, aby wykonać badania oraz zadbać o swoje zdrowie suplementując np. niezbędny dla prawidłowego rozwoju zarodka kwas foliowy.
Tydzień 2
W 2. tygodniu dochodzi do jajeczkowania pod wpływem intensywnych zmian hormonalnych. Błona śluzowa macicy staje się grubsza, aby możliwa była implantacja, czyli zagnieżdżenie się zarodka.
Tydzień 3
3 Tydzień ciąży to kluczowy moment przebiegu ciąży, ponieważ dochodzi do zapłodnienia w bańce jajowodu, a zaraz po nim następuje bruzdkowanie-namnażanie się komórek. Po 3-4 dniach od zapłodnienia embrion dociera do jamy macicy, gdzie zagnieżdża się w jej ścianie.
U większości kobiet mimo zachodzących zmian hormonalnych nie występują żadne objawy. Czasem mogą pojawić się plamienia z dróg rodnych.
Tydzień 4
Zarodek zwiększa swoje rozmiary, a tym samym mocniej zagnieżdża się w ścianie macicy. Progesteron produkowany przez jajniki rozpulchnia macicę, a tym samym poprawia jej ukrwienie. Dochodzi również do zagęszczenia śluzu szyjkowego, co zapobiega przenikaniu plemników.
W tym okresie mogą pojawić się pierwsze objawy ciąży: mdłości, czasami również wymioty, a także wrażliwość na zapachy i częstsza konieczność oddawania moczu.
Pod koniec 4. tygodnia ciąży istnieje możliwość uwidocznienia pęcherzyka ciążowego w badaniu USG. Osiąga on rozmiary zaledwie 1-2 mm, dlatego warto poczekać z wizytą do 6-7 tygodnia ciąży.
Tydzień 5
Objawy ciąży w 5. tygodniu mogą stawać się coraz silniejsze. Poranne mdłości mogą się nasilać, a wizyty w toalecie stawać coraz częstsze.
Płód nadal ma niewielkie rozmiary, lecz jego kształt staje się podłużny, a w tarczy zarodkowej wyróżnić można część głowową i ogonową. Zaczynają wykształcać się serce i naczynia krwionośne, a także na tym etapie ciąży pojawia się łożysko, które stanowi połączenie między organizmem matki i dziecka. Umożliwia ono dziecku przez cały okres ciąży pobieranie tlenu i pokarmu z krwi matki, a także oddawanie dwutlenku węgla i zbędnych produktów przemiany materii.
Tydzień 6
Od około 6 tygodnia ciąży u prawie połowy kobiet pojawiają się poranne nudności i wymioty. Dochodzi również do zmian hormonalnych, które oddziaływując na gruczoły sutkowe mogą powodować ich bolesność.
Zarodek staje się coraz większy. W endodermie – części centralnej zarodka, zaczynają pojawiać się zawiązki układów pokarmowego, oddechowego i moczowego. Z mezodermy rozwijają się układ płciowy, wydalniczy, mięśniowy i szkieletowy. Z ektodermy powstają naskórek wraz z jego wytworami: paznokcie, włosy i gruczoły skóry, a także szkliwo zębów, gruczoł mlekowy, ucho wewnętrzne i soczewka oka.
W trakcie badania USG możliwe jest już uwidocznienie bijącego serca. Jest to dobry prognostyk dla utrzymania się ciąży i jej prawidłowego przebiegu.
Według Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego pierwsza wizyta ginekologiczna w trakcie ciąży powinna odbyć się między 6 a 8 tygodniem ciąży.
Szukasz miejsca, w którym kompleksowo poprowadzisz swoją ciążę?
U nas wykonasz wszystkie badania prenatalne, USG serca płodu, odbędziesz wszystkie wizyty położnicze i wykonasz niezbędne badania krwi w laboratorium!
Tydzień 7
Dokonują się dalsze zmiany w ciele i zachowaniu matki. Piersi zwiększają swojej rozmiary, a parcie na mocz staje się jeszcze silniejsze. Zmieniają się również smaki.
Zarodek osiąga rozmiar ok. 1 cm. Wykształcają się kolejne narządy. Pojawiają się wypustki, które dają początek kończynom górnym i dolnym. Serce zaczyna bić silniej. W tym czasie powstają również zawiązki oskrzeli głównych.
Tydzień 8
Przyszła mama może czuć się zmęczona i senna. Spowodowane jest to podziałem składników odżywczych przyjmowanych przez matkę na nią i intensywnie rozwijający się zarodek. Zaczyna on przybierać wygląd ciała ludzkiego. Kształtuje się twarz dziecka, a także pojawiają się zalążki małżowin usznych. Zachodzi dalszy rozwój jelit oraz płuc.
Tydzień 9
Mimo braku zmian w wyglądzie zewnętrznym, kobieta może czuć rozpychanie powiększającej się z tygodnia na tydzień macicy. Towarzyszyć może temu również pobolewanie w okolicy pachwin i pleców. Pojawić może się również ciemna linia od pępka do spojenia łonowego tzw. linea negra. Jest to czas, w którym mogą zacząć występować zachcianki ciążowe.
Zarodek zaczyna wykorzystywać własną insulinę, której synteza zaczyna się ok. 9 tygodnia ciąży. Na końcach jego kończyn zauważyć można już stopy i dłonie.
Tydzień 10
Intensywny wzrost zarodka powoduje zwiększenie zapotrzebowania kalorycznego matki. Możliwe jest częstsze uczucie głodu, a także zwiększenie ilości przyjmowanych pokarmów. Na twarzy dziecka pojawiają się brwi oraz rzęsy, a także uwidaczniają się dziurki w nosie. Zanika błona wytworzona między palcami kończyn dziecka.
Tydzień 11
Jest to dobry czas, aby przeprowadzić badanie USG I trymestru ciąży. Zarodek przyjmuje status płodu. Osiąga rozmiary ok. 5 cm, a jego głowa odpowiada długości reszty ciała. Jego masa to ok. 10g. Łożysko ulega powiększeniu, aby dostarczać odpowiednie ilości tlenu i składników odżywczych.
Utrudniające funkcjonowanie objawy ciąży zaczynają ustępować.
Korzystaj z kalkulatora badań prenatalnych i oblicz terminy badań prenatalnych na podstawie ostatniej miesiączki lub przewidywanej daty -> przechodzę do kalkulatora
Czy wiesz, że badanie USG w I i II trymestrze możesz wykonać na NFZ? Bez ograniczeń wiekowych i dodatkowych wskazań KLIKNIJ TU I SPRAWDŹ SZCZEGÓŁY!
Tydzień 12
12 tydzień to czas kiedy twarz płodu zaczyna przypominać twarz dziecka. Zaczyna być również bardzo ruchliwy, ponieważ następuje intensywny rozwój mięśni. Ze względu na dużą przestrzeń w jamie macicy ruchy są niewyczuwalne przez matkę. Pojawiają się zalążki 20 zębów mlecznych. Najczęściej około 12 tygodnia ciąży całkowicie ustępują poranne nudności i wymioty.
Tydzień 13
Jest to czas kiedy pojawiają się pierwsze odruchy: ssania, oddychania i połykania. Narząd słuchu jest w pełni wykształcony, ale nie jest zdolny do odbierania i przetwarzania bodźców słuchowych. Większość narządów osiągnęło swój kształt docelowy, aby w dalszych tygodniach móc wzrastać i podjąć swoje funkcje.
Brzuch zaczyna się zaokrąglać, a ryzyko utraty ciąży na tym etapie diametralnie spada w porównaniu z poprzedzającymi tygodniami.
II trymestr (tydzień 14–27)
Po skończeniu 13 tygodnia następuje koniec I trymestru ciąży, a tym samym rozpoczyna się drugi trymestr, który będzie trwać aż do zakończenia 27 tygodnia ciąży. Okres ten nazywany jest najlepszym w trakcie ciąży, gdyż kobieta nabiera nowych sił, a dolegliwości minionych tygodni dają o sobie zapomnieć. Właśnie wtedy kości śródręcza oraz palców, a także kości śródstopia i palców stóp zaczynają być widoczne.
Tydzień 14
Następuje kształtowanie się szkieletu płodu. W badaniu ultrasonograficznym z dużym prawdopodobieństwem możliwe jest określenie płci płodu. Na twarzy dziecka pojawia się meszek płodowy.
Możliwe jest pojawienie się obrzęków lub żylaków kończyn, które spowodowane są uciskiem macicy na naczynia żylne zlokalizowane w miednicy.
W DCG posiadamy zespół doświadczonych angiologów i chirurgów naczyniowych, którzy wspierają przyszłe mamy w dbaniu o zdrowie układu krążenia. Specjaliści pomagają m.in. w profilaktyce i leczeniu obrzęków oraz żylaków kończyn.
Tydzień 15
Dochodzi do wykształcenia paznokci u płodu. Rysy twarzy stają się bardziej wyraźne, a także możliwe staje się napinanie mięśni twarzy. Płód mierzy około 10 cm i waży około 100g.
Tydzień 16
Ruchy wykonywane przez płód stają się coraz bardziej zborne. Zaobserwować można poruszanie palcami, ssanie kciuka lub zginanie kończyn.
W 16 tygodniu ciąży u ponad połowy przyszłych matek dochodzi do zwiększenia metabolizmu gruczołu tarczowego, który spowodowany jest spadkiem stężenia jodu i białek wiążących hormony tarczycy w surowicy krwi.
Tydzień 17
Jest to dobry czas na ocenę płci płodu, gdyż narządy płciowe są już dobrze wykształcone. Również około 17 tygodnia ciąży rozpoczyna się formowanie smółki. Całkowicie wykształcone są nerki, które intensywnie pracują przez co płód może wydalać mocz do kilkunastu razy na dobę.
Powiększający się wraz z rozmiarami płodu brzuch matki może dawać uczucie ściągania skóry, warto pomyśleć o odpowiednim nawilżeniu stosując balsamy i kremy, aby zapobiec powstawaniu rozstępów.
Tydzień 18
Następuje intensywne wzrastanie płodu, a jego ruchy stają się coraz bardziej dynamiczne. Na twarzy pojawia się mimika. Szpik kostny zaczyna produkcję elementów morfotycznych krwi. Powstają także kubki smakowe. Od 18. tygodniu ciąży według rekomendacji Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego należy wykonać badania ultrasonograficzne II trymestru ciąży. Uwidocznić wtedy można jelito cienkie płodu.
Tydzień 19
Płód staje się bardzo ruchliwy, wykonuje obroty wokół własnej osi, ssie kciuka, chwyta za pępowinę. Intensywny rozwój układu nerwowego pozwala na coraz wyraźniejsze wyodrębnienie faz snu i czuwania, a także rozróżniania głosów docierających z zewnątrz. Dochodzi również do rozwoju tkanki tłuszczowej brunatnej u płodu, która odpowiada za utrzymanie optymalnej temperatury ciała.
Tydzień 20
Pojawiają się gruczoły łojowe u płodu, które odpowiadają za wydzielanie tłustej mazi płodowej.
Mogą pojawić się pierwsze skurcze, mające za zadanie przygotować macicę do porodu.
Tydzień 21
21 tydzień ciąży to intensywny rozwój mózgu płodu. Ma on gładką powierzchnię, ponieważ zakręty mózgu zaczynają formować się na późniejszym etapie ciąży.
Na tym etapie większość przyszłych matek odczuwa ruchy dziecka. Najczęściej określają je jako „motyle w brzuchu” lub uczucie łaskotania.
Tydzień 22
Jest to czas intensywnego rozwoju płuc dziecka. Zaś jego ucho wewnętrzne osiągnęło swój ostateczny rozmiar. Zaczyna reagować na bodźce z zewnątrz, dźwięki i temperaturę.
Dochodzi do dużych zmian w układzie oddechowym przyszłej matki. Zwiększa się objętość oddechowa, pojemność wydechowa płuc, lecz całkowita pojemność płuc ulega zmniejszeniu z powodu uniesienia przepony.
Tydzień 23
Skóra płodu staje się coraz grubsza i mocniejsza. Mózg ulega dalszemu rozwojowi.
Wzrastający brzuch i piersi mogą utrudniać kobiecie znalezienie odpowiedniej pozycji do snu. Mogą również pojawić się dolegliwości ciążowe takie jak: zgaga, zaparcia i swędzenie skóry brzucha.
Tydzień 24
Płód przekracza 20 cm, a jego masa to ponad 500g. Posiada już brwi i rzęsy, a na głowie pojawiają się włosy. Zaczyna otwierać powieki, a także wykonuje powolne ruchy gałkami ocznymi.
Kobiecie mogą doskwierać zmiany nastroju, a część przyszłych matek uskarża się na problemy z koncentracją i skupieniem uwagi.
Tydzień 25
Rozmiar płodu staje się uciążliwy dla matki i może uciskać jej żołądek, a także przeponę co może skutkować problemami z oddychaniem – część kobiet zgłasza duszności. Dodatkowo odkładająca się w organizmie matki woda może nasilać obrzęki kończyn, dlatego w tym okresie warto szczególnie zadbać o odpoczynek.
Tydzień 26
To odpowiedni czas, aby wykonać badania laboratoryjne II trymestru ciąży. Proponowany przez nas pakiet zawiera: krzywą cukrową, morfologię krwi, badanie ogólne moczu, FT4, D-dimery, INR, APTT oraz fibrynogen.
Płód rośnie intensywnie. Zachodzą znaczące zmiany w budowie płuc, które umożliwią dziecku samodzielne oddychanie tuż po narodzinach. Zmysły działają coraz lepiej.
Część kobiet skarży się na tym etapie ciąży na bóle stawowe, obrzęki, zgagę i trudności z oddychaniem.
Tydzień 27
Rozmiar macicy staje się tak duży, że może uciskać na pęcherz, co w niektórych przypadkach kończy się nietrzymaniem moczu.
Zdarza się, że u dziecka podobnie jak u dorosłego człowieka występuje czkawka, która przez matkę odczuwana jest jako charakterystyczne ruchy płodu w macicy.
III trymestr (tydzień 28–40/42)
W trzecim trymestrze ciąży następuje wygięcie do tyłu odcinka szyjnego i piersiowego kręgosłupa- kompensacja przesunięcia punktu ciężkości ciała spowodowanego zwiększeniem rozmiarów brzucha, co może skutkować bólem pleców. Zwiększa się również zapotrzebowanie kaloryczne oraz masa ciała, na którą składa się masa płodu, macicy, gruczołów piersiowych, dodatkowej matczynej tkanki tłuszczowej, płynu owodniowego, krążącej krwi i płynów śród tkankowych.
Tydzień 28
Jest to odpowiedni czas, aby ustalić wizytę USG III trymestru ciąży. Nerki dziecka dojrzewają, a dzięki temu możliwe staje się różnicowanie struktur ich budowy. Inne organy wewnętrzne również udoskonalają swoje funkcjonowanie, a mózg staje się bardziej pofałdowany. Dzięki temu ruchy wykonywane przez dziecko są bardziej precyzyjne, a zmysły jeszcze lepiej spełniają swoje zadanie.
Brzuch matki jest coraz większy – sięga już powyżej pępka. Powoduje tym samym przesunięcie narządów ku górze, a także ich ucisk.
Dlaczego tak ważne jest by wykonać badanie USG w III trymestrze ciąży? Co zobaczysz na USG? Na te i inne pytania rozmawiamy w podcaście DCG z dr n. med. Patrycją Nowak-Florek. KLIKNIJ POSŁUCHAJ [TUTAJ]!
Tydzień 29
Tkanka podskórna płodu jest już dosyć dobrze rozwinięta. Znajdujący się w mózgu ośrodek termoregulacji zaczyna działać. U części jest to czas kiedy zanika meszek płodowy.
Brzuch kobiety stopniowo powiększa swój rozmiar tym samym nasila dolegliwości ciążowe. Powodem tego są również zachodzące zmiany hormonalne. Część kobiet nie doświadcza takich objawów ciąży jak zgaga, duszności, bóle pleców, zaparcia, skurcze łydek, zmęczenie czy nietrzymanie moczu.
Tydzień 30
Masa płodu może przekroczyć kilogram. Wszystkie narządy są już wykształcone, lecz płuca i mózg stale się rozwijają. Kora nadnerczy płodu ulega przerostowi, zwiększa się również wydzielanie kortykosteroidów i osiąga maksimum. Zaczyna się kształtowanie układu odpornościowego, dzięki przeciwciałom przekazywanym przez matkę.
Kobieta może odczuwać dolegliwości bólowe spowodowane kopnięciami dziecka, szczególnie kiedy kierowane są one w stronę narządów wewnętrznych. Ucisk na pęcherz powoduje częstsze oddawanie moczu.
Tydzień 31
Umiejętność mrugania powiekami została przez płód opanowana. Nadal następuje intensywny wzrost, a masa może przekraczać już 1500g.
Piersi kobiety stają się pełniejsze i okresowo pojawia się siara.
Tydzień 32
Płuca płodu są już prawie całkowicie wykształcone. Skóra staje się coraz grubsza, a naczynia krwionośne przestają przez nią prześwitywać. Dziecko stale wykonuje ruchy i zmienia pozycje, najczęściej skierowane jest głową w dół. Jest to pozycja prawidłowa do porodu fizjologicznego. W odpowiedzi na intensywne ruchy dziecka mogą wystąpić „skurcze przepowiadające”.
Tydzień 33
Ilość tkanki tłuszczowej płodu nadal się zwiększa, a płuca udoskonalają swoją budowę, aby być w pełni gotowe do porodu. Szkielet ulega kostnieniu, lecz czaszka pozostaje elastyczna, aby umożliwić przejście przez kanał rodny kobiety. Mięśnie są coraz lepiej rozwinięte, a ich ruchy bardziej skoordynowane.
Zwiększający się stale obwód brzucha nasila dolegliwości bólowe w okolicy pleców. Skurcze mięśni mogą nasilać się szczególnie wieczorami.
Tydzień 34
Dziecko zaczyna wykonywać ruchy z coraz większą intensywnością. Chwyta, prostuje, zgina rączki oraz nóżki, mruga i obraca głowę, a także wykonuje ruchy oddechowe klatki piersiowej. Skóra staje się gładka i gruba- wyglądem przypomina skórę donoszonego noworodka.
Dolegliwości ciążowe mogą się nasilać. Często kobietom doskwierają obrzęki kończyn dolnych i górnych.
Tydzień 35
Poród zbliża się wielkimi krokami, dlatego to idealny moment, aby wykonać badania laboratoryjne III trymestru ciąży. W oferowanym przez DCG pakiecie znajdziesz wszystkie wymagane badania takie jak: HBS, GBS, morfologię krwi, badanie ogólne moczu oraz HIV.
Paznokcie płodu na tym etapie ciąży mogą wystawać już za opuszek. W badaniu USG możliwe jest uwidocznienie ssania kciuka.
Tydzień 36
Rozwój dziecka na tym etapie ciąży staje się już bardzo indywidualny. Zajmuje już całą jamę macicy, a to oznacza, że niedługo zostaniesz mamą.
Tydzień 37
Ciąża staje się donoszoną, a dziecko urodzone w 37. tygodniu nie jest już wcześniakiem. Ruchy dziecka ze względu na ograniczoną przestrzeń stają się słabsze. Główka ustawia się nisko, przez co zwiększa się nacisk na pęcherz. Mogą pojawić się upławy spowodowane przygotowaniem organizmu matki do porodu. Również skurcze stają się intensywniejsze.
Tydzień 38
Większość dzieci na tym etapie są już gotowe do narodzin. Akcja porodowa może zacząć się w każdym momencie. Regularna akcja skurczowa, odpłynięcie płynu owodniowego, krwawienie lub słabsze odczuwanie ruchów płodu powinny skłonić każdą kobietę do wizyty u lekarza.
Tydzień 39
W 39. tygodniu ciąży dziecko jest już całkowicie przygotowane do porodu. Fizjologicznie powinno być ustawione główką w dół.
Tydzień 40
To już teoretyczny termin porodu. Dziecko mocno obniża się w kanale rodnym, a brzuch staje się bardziej napięty. W razie jakichkolwiek dolegliwości skontaktuj się z ginekologiem.
Tydzień 41 (po terminie)
Jest to czas kiedy należy wyznaczyć termin indukcji porodu. Decyzja poprzedzona powinna być badaniem KTG oraz USG.
Tydzień 42 (po terminie)
42 tydzień to czas indukcji porodu, a tym samym narodzin dziecka.
Poród i połóg
Przy porodzie istotną rolę odgrywa odpowiednie przygotowanie psychiczne przyszłej mamy. Ważne, aby w trakcie ciąży zadawała nurtujące ją pytania przy każdej z wizyt. Nasi lekarze z ogromną chęcią podzielą się informacją i rozwieją wątpliwości. Ważne, aby kobieta czuła się w tym czasie dobrze zaopiekowana.
Połóg to czas kiedy organizm kobiety regeneruje się po ciąży i porodzie. Istotne jest, aby przy natłoku obowiązków związanych z opieką nad nowo narodzonym dzieckiem w pierwszych tygodniach po porodzie miała wsparcie w rodzinie, a także dbała o siebie i swoje zdrowie nie tylko fizyczne, ale także psychiczne.
Podsumowanie
Ciąża to niezwykła podróż, podczas której Twoje ciało i rozwijające się w nim dziecko przechodzą niesamowite przemiany. Mamy nadzieję, że nasz kalendarz ciąży tydzień po tygodniu pomoże Ci lepiej zrozumieć, czego możesz się spodziewać w kolejnych miesiącach i da Ci poczucie spokoju. Pamiętaj, że każda ciąża jest inna i może przebiegać indywidualnie – najważniejsze, abyś czuła się dobrze zaopiekowana i mogła zadawać wszystkie nurtujące Cię pytania.
Potrzebujesz wsparcia w trakcie ciąży? Skontaktuj się z naszym zespołem specjalistów DCG, aby kompleksowo poprowadzić swoją ciążę – od badań laboratoryjnych, przez wszystkie badania prenatalne i USG, po wizyty położnicze. Zapewnimy Ci profesjonalną opiekę na każdym etapie!